Eigenlijk ben je vruchtbaar bij de gratie van methylatie. Oftewel, verlaagde vruchtbaarheid en niet goed methyleren gaan bijna altijd hand in hand.
Methylatie, de naam alleen al. Ooit van gehoord? In elke cel van je lichaam vinden zo’n 30.000 biochemische processen plaats. Per seconde! Voor al die processen is een goede methylering nodig. Punt is dat je in de loop der jaren steeds minder goed kunt methyleren. Ook genetische factoren kunnen ervoor zorgen dat je minder goed kunt methyleren dan je buurvrouw. En dat heeft invloed op je eicelkwaliteit, spermakwaliteit en zwanger blijven. Aangezien methylatie zo belangrijk is gaan we er hier even diep op in. Wees gewaarschuwd, het is vrij droge kost. Droge, maar oh zo belangrijke kost. Even doorbijten dus 😉
–> Gelijk weten wat je zelf kan doen? Klik hier.
De gratie van methylatie
Wat is methyleren precies?
Methylering is de overdracht van een specifiek bouwstofje, genaamd CH3. Dit stofje wordt overgedragen op eiwitten, aminozuren, enzymen en het DNA in de cellen. Niet zomaar, maar voor allerlei belangrijke processen: het genezend vermogen reguleren, cel-energie aanmaken, de lever helpen ontgiften, je immuunsysteem in topconditie houden, zenuwfuncties onderhouden én het aflezen van je DNA, waardoor er weer allerlei bouwstoffen en hormonen aangemaakt kunnen worden. Wat er in je cellen gebeurt is dus een hele boterham! En afhankelijk van hoe goed jouw lichaam dat ene stofje, CH3, aan kan maken, loopt die hele fabriek op rolletjes. Of niet. CH3 is superbelangrijk. Een soort levenselixir. Zonder dit stofje loopt de boel in het honderd. Oók je vruchtbaarheid.
Methylatie en vruchtbaarheid
Methylatie en vruchtbaarheid gaan hand in hand. Want methylatie heeft wat van doen met de processen die invloed hebben op de kwaliteit van de ei,- en spermacellen, op de celdeling van het embryo en bij de aanmaak van hormonen. Hoe dat allemaal in elkaar steekt? Hieronder alles op een rijtje:
Methylatie is betrokken bij de vorming van Q10 en dus celenergie.
Zowel tijdens de eicelrijping als de spermarijping wordt het genetisch materiaal twee keer gekopieerd en opgelijnd. Voor die proces is veel celenergie nodig. HEEL VEEL energie zelfs. De energiefabriekjes (mithochondriën) in je cellen zijn hiervoor onder andere afhankelijk van CoQ10. Een goede methylatie is nodig om voldoende CoQ10 aan te maken. Is er onvoldoende energie, dan sluipen er genetische foutjes in het kopiëerproces. En vindt er geen innesteling plaats, of treedt er een vroege miskraam op. Zelfs als het een A-kwaliteit embryo was. In het artikel ‘in de basis moet het goed zitten’ lees je daar meer over.
Methylatie is betrokken bij de creatie van nieuw DNA.
Behalve energie om kopietjes te maken van het genetisch materiaal moet het ook correct in elkaar gepuzzeld worden. Daar zorgt methylatie voor. De bouwsteentjes voor je DNA (en RNA) zijn nucleotiden. (ps Chlorella bevat heel veel van deze bouwsteentjes!)
Methylatie is betrokken bij het onschadelijk maken van vrije radicalen.
Vrije radicalen kunnen het genetisch materiaal beschadigen. Ook kunnen deze foute jongens eicellen, sperma, of zelfs een embryo stukmaken. Het proces van methylatie zorgt ervoor dat vrije radicalen onschadelijk gemaakt kunnen worden en dus niet zo fout meer zijn als ze waren. De kust is weer veilig en een zwangerschap heeft meer kans.
Methylatie is betrokken celdifferentiatie.
Celdifferentiatie? Tja, we strooien vandaag met moeilijke termen, maar hold on, het wordt zo allemaal duidelijk. Celdifferentiatie dus. Het is belangrijk dat bij een celdeling, na het kopiëren van het DNA, alleen die informatie overblijft die nodig is voor de specifieke functie van die cel. DNA info die niet toepasselijk is moet gedeactiveerd worden, anders krijg je rare toestanden. Je wilt bijvoorbeeld geen tandglazuur op een levercel, of haar op een oogcel!
Dit proces van differentiatie is tijdens de eerste fase van de zwangerschap super belangrijk. Vanaf week vijf (gerekend vanaf je laatste menstruatie) tot week tien, gaan de cellen van een embryo zich ‘differentiëren’. Oftewel, ze gaan zich opsplitsen, afhankelijk van hun eigenschappen en talenten. Tot voor week vijf waren alle cellen identiek. Maar vanaf week vijf komt daar verandering in en wordt de ene cel een zenuwcel, de andere een spiercel, weer een andere een hersencel etc.
Op het DNA worden alle stukjes DNA -info die niet actief mogen zijn uitgeschakeld. Zodat een levercel geen verteringsenzymen gaat produceren maar de pancreas wel, om maar een voorbeeld te noemen. Deze fase is de meest precaire van een zwangerschap en de meeste miskramen vinden precies in die weken plaats. Dat komt omdat er dan tijdens het differentiatie proces foutjes ingeslopen zijn, of omdat het in de basis al niet goed zat met het genetisch materiaal.
Methylatie is betrokken bij ‘regulatie van genexpressie’
Methylatie is een soort onderaannemer die, als het plan van het DNA niet optimaal is, er toch voor gaat zorgen dat er wat moois gebouw wordt. Dit noemen ze ‘regulatie van genexpressie’. Methylatie kan dus ziekmakende of afwijkende genen verbeteren, zodat de uitkomst toch goed is. Ondanks het oorspronkelijke, niet zo heel geweldige basismateriaal. Ingenieus toch?
Methylatie is betrokken bij van de homocysteïne concentratie.
Verhoogd homocysteïne is een risicofactor voor heel veel chronische ziekten en… ook voor miskramen! Heb je verhoogde homocysteïnewaarden in je bloed, dan is dat een teken dat je minder goed kunt methyleren. Wat homocysteïne precies is en wat de normaalwaarden hiervoor zijn, lees je in dit artikel.
Methylatie is betrokken bij hormoonregulatie en -productie.
Methylering is belangrijk voor de aanmaak van oestrogeen, testosteron, insuline en nog tal van andere hormonen in je lichaam. En je weet: als je hormonen van de wap zijn… Geen feestje. Ook niet voor je huisgenoten.
Methylatie is betrokken bij de vloeibaarheid van het celmembraan.
Vloeibaarheid van het celmembraam, waar gáát dat in hemelsnaam over? Nou, hierover: ook cellen communiceren met elkaar. En hebben voeding nodig. En een gedegen afvoer van toxines. Het zijn net mensen! Voor al die dingen is het belangrijk dat het celmembraam -oftewel de wand van de cel- soepel is. Wil een ei,- of spermacel goed rijpen, dan heeft hij namelijk alle bovenstaanden nodig: communicatie, nutriënten en ‘detox’. Maar ook voor de bevruchting zelf moet het membraam soepel zijn. Is de celwand namelijk stug, dan is het onbegonnen werk voor een spermacel om daar doorheen te moeten dringen. En kan hij de eicel dus moeilijk bevruchten.
Methylatie is betrokken bij ontgiftingsprocessen en aanmaak van een krachtige ontstekingsremmer, gluthation.
Glutathion is een anti-oxidant en een krachtige ontstekingsremmer. Je lever heeft glutathion nodig voor de ontgifting van hormonen, zware metalen, giftige stoffen, pesticiden, additieven en andere ongein. Methylatie heeft invloed op hoe goed jij gluthation aan kunt maken. Hoe beter je dat kunt, hoe beter gluthation zijn magie kan werken en hoe meer ontstekingsvrij je lichaam is. En dat is absoluut een must voor je vruchtbaarheid.
Methylatie is betrokken bij de werking van je Immuunsysteem.
Methylatie heeft invloed op de productie en kwaliteit van T-cellen en NK-cellen. Dat zijn immuuncellen die de ‘vijand’ opruimen. Met name bij miskramen is het belangrijk dat deze cellen actief zijn. Actief genoeg, maar ook weer niet te actief, want dan kunnen ze juist tégen je, en tegen het embryo, gaan werken. Daar zorgt een goede methylatie voor.
Wat kan je zelf doen?
Supplementen
Ben je verlaagd vruchtbaar, ga er dan maar van uit dat je methylatie optimaliseren een goed idee is. En met voeding kan je veel, maar niet alles. Als je minder goed methyleert, is het vaak een genetisch probleem. Dan is het handig om een multi te nemen waar de actieve vorm van de B-vitamines inzitten. Als er gewoon ‘foliumzuur’ of ‘pteroylmonoglutaminezuur’ in je multi zit, is het geen goede vorm. Daar kan je lijf niks mee. Er moet namelijk foliumzuur als actief folaat inzitten. Dat staat op het etiket bij de samenstelling: ‘Qatrefolic’ of ‘Metafolin’ of ‘Actief folaat als glucosaminezout van 5-methyl-tetrahydrofolaat’. Een hele mond vol, maar daar moet je dus op letten!
Maar… er is een maar.
In het geval van actief folaat geldt dat teveel actief folaat ook juist weer averechts kan werken. In veel orthomoluculaire multi’s zitten hoeveelheden van 400 tot 600 mcg actief folaat (als Quatrefolic bv), wat veel te hoog is voor veel mensen. Uiteindelijk kan dit leiden tot stress en verhoogde cortisolniveaus. Dat willen we juist zien te voorkomen omdat stress en te hoge cortisol spiegels absoluut niet bevorderlijk zijn voor je vruchtbaarheid. Neem je al een B12 zuigtablet? Let er ook even op of daar niet óók al actief folaat in zit. Zelf werk ik met de multi van Supple omdat daar alle B’s inzitten in de goede vorm, plus voldoende folaat zoals je het uit je voeding zou halen, en een beetje actief folaat als Quatrefolic.
Lifestyle
- Beweeg! – want dat is überhaubt hartstikke gezond voor je, en cruciaal voor een vitaal lijf, maar onderzoek van het Karolinska Institut in Stockholm heeft nu ook rondom onze genen, en hoe die tot expressie komen, interessante ontdekkingen gedaan. Namelijk dat beweging, duurtraining in dit onderzoek, nieuwe methyleringspatronen kan genereren en letterlijk ons DNA kan veranderen. Met name genen die belangrijk zijn voor onze energie, insulinegevoeligheid en het verminderen van ontstekingen werden actiever. En dat is een goed teken!
- Liever niet: roken, alcohol, koffie – deze worden namelijk allemaal in verband gebracht met hogere homocysteïnespiegels. In feite plegen ze roofbouw op je voorraad B-vitamines. En die heb je juist hard nodig voor een goede methylatie. Zit je niet lekker in de B-vitamines, dan verloopt de methylatie niet meer volgens plan.
Voeding
- Minder gluten – het eten van gluten (denk brood, pasta, koeken…) gemaakt van tarwe, spelt of andere glutenrijke granen, maakt het moeilijker voor je darmen om B2, B6, B11 of B12 op te nemen. En die zijn juist erg nodig voor een goede methylering. Als je het MTHFR gendefect hebt, is het helemaal zinnig om gluten vaarwel te zeggen. Maar ook als je homocysteïenwaardes om andere redenen te hoog zijn is dat geen slecht idee.
- Kiemkracht – kiemen, bijvoorbeeld van alfalfa, taugé, broccoli, radijs of zonnebloem, zijn geweldig goed om de homocysteïewaardes te helpen dalen. Super lekker door een voedzame salade. Andere voedingsmiddelen die goed zijn om het homocysteïnegehalte te helpen dalen zijn:
- bladgroenten – overal bijna goed voor!
- en verder: broccoli, witlof, asperges, koolsoorten, algen, hele graankorrels, avocado, cottage cheese, ricotta, vis, oesters, peulvruchten, knoflook, uit, eieren, noten, zaden (bijvoorbeeld chiazaad, hennepzaad, sesamzaad, zonnebloempitten en pompoenpitten)
- Mineralen! – met name magnesium en zink zijn super belangrijk. Zorg dat je aan 400 gram groenten en fruit per dag komt. Maak soepjes in de winter, salades en smoothies in de zomer. Zink vind je vooral in vis, schelp,- en schaaldieren, vlees en een beetje in pompoenpitten.
- B-vitamines – na wat je hierboven allemaal gelezen hebt, weet je hoe belangrijk ze zijn! B12 vind je in vlees en eieren, folaat in bladgroenten, apserges en linzen, B6 in vis, wild, eieren en banaan.
- Choline – valt ook in het spectrum B-vitamines, alhoewel het eigenlijk geen echte vitamine is. Je lichaam kan het namelijk zelf ook een beetje aanmaken. Het helpt, samen met folaat en B12 om homocysteïne om te zetten, zodat je waardes niet te hoog worden. Choline zit vooral in vloeibare eierdooiers. Aan de zachtgekookte eitjes dus!
- Fenegriek – is heel goed om het homocysteïengehalte te verlagen. Je kunt het zelf laten kiemen, zodat je fenegriekkiemen krijgt, er thee van maken, of geitenkaas met fenegriekzaadjes kopen. Lekker!
